Deals met derde landen over asielzoekers leiden tot ernstige mensenrechtenschendingen. Dit stelt het parlement van de Raad van Europa in een resolutie die is opgesteld door rapporteur en GroenLinks-Eerste Kamerlid Tineke Strik. Europese landen hebben te weinig oog voor de bescherming van vluchtelingen elders. Dit blijkt uit de deals die worden gesloten met landen die bij lange na niet voldoen aan eisen onder het Vluchtelingenverdrag.
Tineke Strik: “In ruil voor geld, handelsvoordelen of visa bewegen wij landen buiten Europa om hun grenzen te sluiten en migranten van ons over te nemen. Hiervoor komen vluchtelingen vast te zitten in landen waar geen of te weinig waarborgen zijn voor een goede opvang en bescherming. Dat migranten uit het zicht zijn, betekent niet dat ze geen rechten hebben. “
De Raad van Europa stelt dat we met deze politiek steeds meer verantwoordelijkheid afschuiven naar andere landen, die al veel vluchtelingen opvangen of migranten aan grote gevaren blootstellen. Ook wordt het EU ontwikkelingsbudget steeds vaker opgeslokt met als doel migratie te beperken. Deels door migratielanden voorrang te geven, deels door het budget te gebruiken voor grenscontrole-activiteiten.
De deals met derde landen vergroten het risico dat migranten en asielzoekers ‘stranden’ in transitlanden. Hier lopen zij meer risico op straffen en restrictieve maatregelen als refoulement, administratieve detentie en mishandeling. Het is ook een manier voor EU-lidstaten om de eigen verantwoordelijkheid voor de bescherming van vluchtelingen van zich af te schuiven.
De resolutie roept de EU op om voorafgaand aan een deal de impact op de mensenrechten te onderzoeken, de mensenrechten onafhankelijk te monitoren en de samenwerking op te schorten als bescherming van de rechten niet meer is gegarandeerd. Verder dringt de resolutie aan op meer solidariteit met de landen in de regio door hen te steunen bij de opvang van vluchtelingen en door veel meer vluchtelingen langs legale weg naar Europa te laten komen.
Download hier het rapport ‘Human rights impact of the “external dimension” of European Union asylum and migration policy: out of sight, out of rights?’