De woningmarkt is failliet. Verhuurders maken miljoenenwinsten, terwijl de huurprijzen door het plafond gaan. Ook het vinden van een geschikte koopwoning is voor steeds meer mensen onmogelijk. Daarom kondigt GroenLinks vandaag twee initiatiefwetten aan om ervoor te zorgen dat iedereen een fijn huis kan vinden. De ene wet regelt dat huizen in de vrije sector – anders dan nu het geval is - een maximum huurprijs krijgen, waardoor de huren fors zullen dalen. De andere wet regelt een nationale zelfbewoningsplicht. Die garandeert dat koopwoningen alleen bewoond kunnen worden door de kopers zelf en dus niet meer door beleggers kunnen worden opgekocht.
Deze wetten zijn hard nodig. Al jaren is er sprake van een enorme wooncrisis. In zes jaar tijd is de gemiddelde huizenprijs met 170 000 euro gestegen. In bijvoorbeeld Amsterdam betaal je voor een kleine woning van 50 vierkante meter in de vrije sector inmiddels gemiddeld 1122 euro. Als je een modaal inkomen verdient, ben je in dat geval dus bijna de helft van je inkomen kwijt aan huur. Ook de prijzen van koopwoningen rijzen de pan uit: de gemiddelde huizenprijs is nu ruim 430 000 euro Als single of als gezin met een modaal inkomen, is het nagenoeg onmogelijk om een huis te kopen.
Jesse Klaver: “Wonen is de grote sociale kwestie van de 21ste eeuw. En dit kabinet toont geen ambitie om de problemen écht op te lossen. De woningcrisis gaat over veel meer dan “bouwen, bouwen, bouwen”, het gaat over een eerlijke verdeling van huizen. Op dit moment wint kapitaal altijd. Beleggers kopen hele straten op, terwijl veel mensen geen huis kunnen vinden. Het systeem moet anders. Wonen is een recht. Geen verdienmodel.”
Nationale zelfbewoningsplicht
Beleggers houden de woningmarkt in hun greep: bijna 20 procent van de koopwoningen werd in 2020 gekocht door een belegger. Daardoor stijgen de prijzen, maken pandjesbazen enorme winsten en is het voor normale mensen vaak onmogelijk een geschikte woning te vinden. De nationale zelfbewoningsplicht garandeert dat kopers van een huis er ook echt zelf gaan wonen. Hiermee maken we een einde aan het opkopen van woningen als verdienmodel. De wet geldt voor alle woningen. Dus zowel voor nieuwbouw als voor bestaande woningen die op de markt komen. Zittende huurders kunnen uiteraard gewoon in hun woning blijven wonen.
Initiatiefwet middenhuur
Speculanten maken ongegeneerd misbruik van het tekort aan woningen met exorbitante en almaar stijgende huurprijzen. Dat legt een enorme financiële druk op huurders. Daarom komt GroenLinks met een herstelwet middenhuur. Vrijwel alle huurwoningen krijgen met deze wet een maximale huurprijs. Op basis van een objectief puntensysteem wordt voor iedere woning bepaald wat die prijs is. Hiervoor wordt bijvoorbeeld gekeken naar woonoppervlakte, aanwezigheid van buitenruimte en staat van het onderhoud. Nu al geldt dit puntensysteem voor huurwoningen tot 763 euro (sociale huur). We breiden dat systeem dus gewoon uit. Ongeveer 95 procent van alle huurwoningen krijgt zo gereguleerde prijzen. Hierdoor zullen de huren van veel woningen met honderden euro’s per maand omlaag gaan.
